یادداشت مترجم: یانیک بلان که روزنامهنگار و نویسنده است در این تفسیر حماسهی گیلگمش ترجمههای دانشمندان آشورشناس از حماسه را مد نظر داشته و از روشنگریهای رنه ژیرار در باب پیوند میان خشونت و قداست، سود برده است.
به اعتقاد رنه ژیرار انسان برای آن که در خور نیل به مقام والای قداست گردد باید در خود بمیرد، که این معنی لطیف در بسیاری اسطورهها به صورت کشته شدن قهرمان متمثل میشود و این چنین وی سیمای اسرارآمیز کسی را مییابد که به شهادت رسیده است و از آن پس است که هالهی نورانی قداست در بر میگیردش.
بنا بر این میان قداست و خشونت، پیوندی ناگسستنی هست. یانیک بلان از این دیدگاه در حماسهی گیلگمش نگریسته است و به همین جهت عنوان کتابش که به نثری شاعرانه و جایجای کنایی و سراسر آراسته به اصطلاحات و اشارات نادر و شاد نگاشته شده: پژوهش دربارهی مرگ گیلگمش است.
تفسیر نگارنده از این اسطورهی زیبای جاودانی در کتابی که در پی این ترجمه به چاپ خواهد رسید، آمده است.
*****
یادداشت مؤلف: ترجمهی حماسهی گیلگمش که در این کتاب مورد استفادهی من بوده است به قلم رنه لابا (Rene Labat) است که در مجموعهی ادبیات خاورمیانه آسیا به چاپ رسیده است.
ترجمههای گیلگمش در سرزمین زندگان به قلم ساموئل کرامر (Samuel Noah Kramer) (تاریخ در سومر آغاز میشود) و وان دیک (Van Dijk) (گیلگمش و حماسهاش) است و خاتمهی حماسه با استفاده از رسالهی آرون شافر (Aaron Schaffer) به نام: Sumerian sources of the epic of Gilgamesh، منابع سومری حماسهی گیلگمش تکمیل شده است. مرگ گیلگمش به همت س. ن. کرامر در Basor، شماره ۹۴، آوریل ۱۹۴۴ به چاپ رسیده است.
«ترس از مرگ، برانگیزندهی خواهشی قلبی در انسانهاست که بسان خوره آنان را میخورد: چون جایی کسی را میبینند که قدرتمند است، و جایی دیگر کسی را که همهی نگاهها به او دوخته شده و به نور تابناک افتخارات میدرخشد و پیش میتازد، حال آن که آنان، خود، در ظلمت و گِل و لای، افتان و خیزان گام برمیدارند و اینها همه انگیزههای شکوه و شکایت و ناله و زاری است.
در این میان هستند کسانی که جانشان را برای آن که تندیسشان ساخته و برافراشته شود و یا نام و شهرتی به دست آورند، از دست میدهند. حتی غالباً ترس از مرگ، الهامبخش چنان نفرتی از زندگانی و روشنایی به بعضی انسانهاست که آنان از فرط نومیدی، با دستانشان به زندگانیشان پایان میدهند، بیآنکه به خاطر داشته باشند که سرچشمهی درد و رنجشان، همین ترس و واهمه بوده است که ویرانگر فضیلت و تقوی است و گسلانندهی رشتههای دوستی و روی هم رفته با اندرزهایش، براندازهی پارسایی و پرهیزکاری.
مگر تا کنون غالباً ندیدهایم که انسانها به قصد گریز از اقامتگاههای ظلمانی آکرون (Acheron)، به میهنشان و والدین و اقوام عزیزشان خیانت میکنند؟».
لوکرس (Lucrece)، دربارهی طبیعت، کتاب شوم
«انسان سعادتمند و نامیرا، فارغ از همّ و غم است و برای کسی دیگر نیز مایهی دلنگرانی نیست، نه خشمگین میشود و نه خیرخواه است. اینها همه از ناتوانی است».
ابیقور
مشخصات کتاب پژوهشی در ناگزیری مرگ گیلگمش
نام کتاب: پژوهش در ناگزیری مرگ گیلگمش
نویسنده: یانیک بلان
ترجمه: جلال ستاری
زبان کتاب: فارسی
فرمت: PDF
تعداد صفحات: ۱۸۶ صفحه
حجم فایل: ۲.۷ مگابایت
بیشتر بخوانید: گیلگمش (کهنترین حماسهی بشری) | آفرینش خدایان (راز داستانهای اوستایی)